سئوی تکنیکال چیست؟ بررسی نکات و موارد ضروری سئو فنی

هنر تنظیم دقیق اِلِمان‌های فنی سایت به‌منظور افزایش رؤیت‌پذیری آنلاین (Visibility) سئوی تکنیکال نام دارد. بدون بهینگی فنی، لینک‌سازی و تولید محتوا با بازده کامل اثربخشی نخواهند داشت.

وبسایت را می‌توان به یک ماشین مسابقه‌ای تشبیه کرد. اگر این ماشین بهترین بدنه و آیرودینامیک (محتوا)، ماهرترین راننده (متخصص سئو) و سالم‌ترین اتصالات و سیستم برق (لینک‌ها) را داشته باشد، بدون یک موتور قدرتمند (جنبه‌های فنی سایت) راه به جایی نخواهد برد.

رقابت برای کسب بهترین جایگاه در صفحه نتایج جستجو بسیار بالاست و کاربران صبر چندانی ندارند. اگر سایت از نظر فنی به بهترین شکل ممکن برای کاربر بهینه نشده باشد، او صفحه را می‌بندد و روی نتیجه‌ای دیگر کلیک می‌کند.

رقابت در حوزه سئو به حدی شدید است که طبق گزارش بکلینکو:

میانگین سرعت بارگذاری صفحه برای ده نتیجه برتر ۱.۶۵ ثانیه است. سرعت لود فقط یک المان از دریای سئو تکنیکال است. یک اشتباه کوچک در بهینه‌سازی فنی، تصویر زشتی از سایت برای گوگل و کاربران ایجاد می‌کند.

باتوجه‌به اهمیت این شاخه سئو، در این مقاله از تسمینو به دل سئو فنی می‌زنیم. با بررسی انواع راهکارها، ترفندها و مراحل به شما کمک می‌کنیم تا زیرساخت فنی سایت‌تان را مثل یک ساعت سوئیسی تنظیم کنید. اگر می‌خواهید جزو برنده‌های صفحه نتایج گوگل باشید، این مقاله را از دست ندهید.

سئو فنی یا سئو تکنیکال دقیقاً به چه معناست؟

سئو فنی یا Technical SEO، زیربنای سایت را تشکیل می‌دهد. بهینه‌سازی فنی سایت باعث می‌شود سه فرایند کراول (Crawl یا خزیدن ربات‌های موتور جستو) و ایندکس (ثبت سایت در موتور جستجو) به‌شکل بی‌نقص انجام شود. در داکیومنت‌های رسمی گوگل، خزش و ایندکس به‌صورت زیر تعریف شده است:

1. کراولینگ: گوگل توسط برنامه‌هایی خودکار به‌نام کراولرها متن، تصاویر و ویدیو‌های را از صفحات پید‌اشده در اینترنت دانلود می‌کند.
2. ایندکسینگ: گوگل متن، تصاویر و فایل‌های ویدیویی موجود در صفحه را آنالیز می‌کند و اطلاعات را در ایندکس گوگل که یک دیتابیس بزرگ است ثبت می‌کند

به‌طورخلاصه، سئو فنی یعنی ایجاد فضایی که حداکثر پتانسیل محتوا و لینک‌ها در آن شکوفا شود. دلیل آن که نام Technical برای این نوع سئو در نظر گرفته شده، این است که هیچ ارتباطی به موضوع و یا محتوای سایت شما نداشته و همه چیز به زیرساخت‌های اصلی سایت مربوط است.

این المان‌ها را به‌طورکامل بررسی خواهیم کرد زیرا آنها برداشت موتور جستجو از وبسایت را شکل می‌دهند و در ساخت چارچوبی برای تسهیل دسترسی موتور جستجو و کاربر به سایت نقش دارند. تکنیکال سئو به برطرف‌کردن ایرادات و ارورها خلاصه نمی‌شود، بلکه طی آن، معماری سایت به انسجام می‌رسد.

تفاوت سئو تکنیکال با سئوی داخلی و خارجی؛ بررسی قلمروی شاخه‌های بهینه‌سازی

حالا تاحدودی می‌دانید سئو تکنیکال چیست اما آیا از تفاوت آن با سایر شاخه‌های بهینه‌سازی آگاه هستید؟‌ برای بررسی فرق بین سه فرم اصلی سئو باید دامنه فعالیت و نحوه تأثیر‌گذاری آنها روی رشد سایت را بررسی کنیم.

سئو داخلی یا آن پیج (On-page) با محتوا و المان‌های داخلی صفحات وب سروکار دارد. بهینه‌سازی بدنه محتوا به شاخه داخلی ارتباط دارد. سئو خارجی (Off-page) هم روی فعالیت‌های بیرون از مرز سایت متمرکز است. برای مقایسه سئوی فنی با شاخه‌های آف پیج و آن پیج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. تکنیکال سئو از دسترسی‌پذیری و عدم وجود ارورها اطمینان حاصل می‌کند. این شاخه با ایجاد زیربنای فنی سالم، رضایت کاربر و خزش بهینه را تضمین می‌کند.
2. سئو داخلی به‌طور مستقیم روی تطبیق محتوای ارزشمند با کوئری جستجو کاربر اثر دارد. افزایش تعامل و نرخ کلیک (CTR) جزو اصلی‌ترین کارکردها آن-پیج هستند. در بخش داخلی، هر صفحه برای یک کلمه کلیدی خاص و سازگار هدف کاربر از جستجو (Search Intent) بهینه می‌شود.
3. سئو خارجی در تقویت شهرت و اعتبار (آتوریتی) سایت نقش دارد. فاکتورهای خارجی مثل بک‌لینک‌ها، سوشال سیگنال و برند منشن از مهم‌ترین تکنیک‌ها در آف-پیج به شمار می‌آیند. بهینه‌سازی خارجی روی اعتبار سایت نزد موتورهای جستجو و ارتباط موضوعی آن با حوزه فعالیت تأثیر می‌گذارد.

در واقع برای سئوی یک سایت، باید آن را از جنبه‌های مختلفی بررسی کنید تا بتوانید بهترین نتیجه را بگیرید. هیچ سایتی با تمرکز روی یک جنبه و رها کردن جنبه‌های دیگر، موفق نمی‌شود. سئوی تکنیکال اهمیتی کمتر از دو شاخه دیگر ندارد. با مطالعه بخش بعدی به اثرات این نوع بهینه‌سازی پی خواهید برد.

سئو تکنیکال چه اهمیتی دارد؟ دو اثر حیاتی بهینه‌سازی فنی برای سایت

با اختصاص زمان و بودجه به ارتقاء زیرساخت فنی سایت، سایر تلاش‌های تیم سئو تکمیل خواهد شد. سئو تکنیکال به‌خاطر دو نوع اثرگذاری هم برای کاربر و هم برای موتور جستجو در رؤیت‌پذیری سایت اهمیت دارد. دلایل اهمیت سئو تکنیکال را در بخش زیر نوشته‌ایم.

بهبود قابلیت کراول سایت

یکی از کلیدی‌ترین کارکردهای سئو فنی، ارتقاء قابلیت کراول (Crawlability) سایت است. قابلیت خزش به میزان سختی کار ربات‌های موتور جستجو (خزنده‌ها یا Crawler) برای نفوذ به درون سایت گفته می‌شود. سرچ انجین‌ها مثل گوگل، از ربات‌ها برای کشف صفحات جدید وب یا آپدیت فهرست صفحات ثبت‌شده قبلی استفاده می‌کنند.

یک ساختار بهینه زمینه را برای دسترسی خزنده‌ها به صفحات مهم و درک محتوای آنها فراهم می‌کند. برای مثال، نقشه سایت (sitemap) مثل یک راهنمای مسیریابی برای بات‌ها عمل می‌کند یا فایل robots.txt بخش‌های بی‌نیاز از کراول را مشخص خواهد کرد.

بهبود تجربه کاربری (UX)

نوع دیگر اثرگذاری سئو فنی برای سایت، نقش آن در بهبود تجربه کاربری یا UX است. سرعت و امنیت سایت در کنار سازگاری با موبایل، امکان گشت‌وگذار بی‌دردسر و سریع کاربران در بین صفحات را فراهم می‌کند. بارگذاری کند یا نقص در نمایش ساختار روی گوشی، حس بدی به کاربر می‌دهد.

برای الگوریتم‌های گوگل، سرعت لود صفحه ارزش زیادی دارد و صفحات کند به‌خاطر ایجاد نارضایتی در کاربر، افت رتبه را به همراه دارند. حالا کاربران بیشتر از چند ثانیه برای بارگذاری کامل صفحه صبر نخواهند کرد. این نارضایتی به شکل خروج کاربر از صفحه بروز می‌یابد که نرخ پرش یا Bounce Rate را افزایش می‌دهد.

خروج کاربر از سایت یا لذت‌بردن از حضورش در صفحات توسط الگوریتم‌ها برای گوگل نمایان می‌شود. بدین ترتیب، هر سایتی که کاربران راضی بیشتری داشته باشد، به رتبه‌های برتر SERP صعود خواهد کرد.

عناصر اصلی سئو فنی؛ المان‌های مهم سایت در بهینه‌سازی تکنیکال کدام‌اند؟

سئوی تکنیکال شامل بهینه‌سازی موارد متعددی از المان‌های سایت می‌شود. برخی از این عناصر برای کاربر ملموس و تعدادی دیگر از دید او پنهان هستند اما مستقیماً توسط موتور جستجو پایش می‌شوند. در این بخش به عناصر اصلی سئو فنی و موارد زیرمجموعه هرکدام اشاره کرده‌ایم.

۱- بهینه‌سازی سرعت سایت

حالا دیگر متوجه شده‌اید که نقش سرعت سایت در سئو فنی چیست. همه دستورالعمل‌ها و الگوریتم های گوگل برای ایجاد بهترین تجربه با برترین محتوا برای کاربر طراحی شده‌اند. طبیعتاً یک صفحه کند هیچ مطابقتی با هدف گوگل برای ایجاد تجربه بی‌نقص ندارد و به قعر صفحه نتایج سقوط خواهد کرد.

ترفندهای مختلفی مثل استفاده از CDN پرسرعت در این بخش کاربرد دارد. در ادامه این بخش چند روش مرسوم برای افزایش سرعت سایت را مرور می‌کنیم:

کَش کردن صفحات

ذخیره‌سازی یک نسخه از صفحات وب در مرورگر کاربر، به‌اصطلاح کش‌کردن (Caching) نام دارد. با کش‌شدن صفحات، سرعت بارگذاری برای کاربرانی که به سایت برمی‌گردند کاهش پیدا می‌کند. ذخیره‌سازی را به‌غیراز مرورگر می‌توان روی سرور (Server-side) نیز انجام داد.

مینیفای‌کردن کد

منظور از مینیفای‌کردن (Minifying) بهینه‌سازی کدها در برنامه‌نویسی سایت است. در طراحی سایت از زبان‌های نشانه‌گذاری HTML و CSS و همچنین زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت استفاده می‌شود.

فشرده‌سازی فایل‌ها

به‌منظور کاهش حجم فایل‌های سایت می‌توان آنها را فشرده کرد. فشرده‌سازی فقط برای تصاویر کاربرد ندارد و موجب دانلود سریع‌تر فایل‌ها می‌شود.

تغییر فرمت تصاویر

یکی از سنگین‌ترین واحدهای سازنده سایت، عکس‌ها هستند. در سئوی فنی می‌توان با استفاده از نسل جدید فرمت‌ها مثل WebP یا AVIF، حجم عکس را به‌شکل قابل توجهی کاهش داد. با انتخاب یک فرمت مناسب، هیچ تغییری در کیفیت عکس ایجاد نمی‌شود.

۲- سازگاری با موبایل

کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که برای رفع هرگونه نیاز با گوشی در گوگل و سایت‌ها گشت‌وگذار نکند. صفحه نمایش موبایل حالا دیگر به میزبان اصلی وب‌گردی تبدیل شده است. به‌همین‌خاطر، گوگل به نمایش مناسب سایت روی نمایشگر موبایل‌های هوشمند اهمیت می‌دهد.

برنامه‌نویسی سایت باید با هدف سازگاری با ابعاد مختلف صفحه نمایش (موبایل و تبلت) و ویژگی‌های خاص این دیوایس‌ها (صفحه لمسی) انجام شده باشد. بهینه‌سازی سایت برای موبایل‌فرندلی‌ بودن به‌خاطر دو عامل زیر اهمیت پیدا کرده است:

الگوریتم موبایل فرست ایندکس

الگوریتم Mobile-First Index به معنای آن است که گوگل عمدتاً از نسخه موبایل سایت برای تعیین رتبه و ایندکس استفاده می‌کند. به‌خاطر این الگوریتم، بهینه‌سازی برای موبایل اهمیت بسیاری دارد. تجربه بی‌نقص کار با سایت در موبایل و تبلت به حفظ رؤیت‌پذیری کمک می‌کند.

توضیحات گوگل درباره اهمیت سئو سایت برای موبایل را بخوانید:

محتوای موبایل باید حتماً مشابه محتوای سایت در دسکتاپ باشد. اگر سایت‌تان در موبایل محتوای کمتری از سایت دسکتاپ دارد، نسخه موبایلی را طوری به‌روزرسانی کنید که محتوای اصلی معادل نسخه دسکتاپ باشد.

می‌توانید برای ارتقاء تجربه کاربری، دیزاین متفاوتی روی موبایل داشته باشید (مثلاً قرار‌دادن محتوا در منوهای آکاردئونی یا تب‌ها). فقط محتوا باید حتماً معادل سایت دسکتاپ باشد چون تقریباً کل ایندکسینگ سایت شما از نسخه موبایلی انجام می‌شود.

ریسپانسیو بودن سایت

ریسپانسیو بودن سایت به معنای تغییر چیدمان و ابعاد صفحه و المان‌ها برای تطبیق با ابعاد مختلف نمایشگرها است. با ریسپانسیو کردن سایت، تجربه کاربری در همه دستگاه‌ها یکسان باشد.

۳- قابلیت سایت برای ایندکس و خزش

خزیدن ربات‌های موتور جستجو در سایت و ایندکس هر صفحه را می‌توان به تنظیم یک سند ملکی تشبیه کرد. سایت باید به بهترین شکل ممکن ربات‌ها را بپذیرد و ساختار شفافی برای ایندکس داشته باشد تا همه جزئیات به‌طور کامل و شفاف ثبت شوند.

معیاری به‌نام بودجه خزش (Crawl Budget) وجود دارد که تعداد صفحات کراول‌شده توسط گوگل در یک بازه خاص را مشخص می‌کند. باتوجه‌به محدود بودن بودجه خزش، بهینه‌سازی سایت از نظر ایندکس و کراولینگ باید با دقت کامل انجام شود. مهم‌ترین فاکتورهای تعیین توان سایت در خزش و ایندکس عبارت‌اند از:

فایل robots.txt

فایل robots.txt اگر به‌طور مناسب طراحی شده باشد، مقصد کراولرهای موتور جستجو را مشخص خواهد کرد. این فایل به خزنده‌ها می‌گوید که کدام بخش‌های ساید باید کراول شوند و کدام صفحات ضروری نیستند.

فایل روباتس برای مدیریت بودجه خزش حیاتی است و کمک می‌کند که بات‌ها فقط صفحات مهم را ثبت کنند. گوگل درباره Robots.txt این‌گونه توضیح می‌دهد:

یک فایل Robots.txt به خزنده‌های موتور جستجو می‌گوید که کدام URLها در سایت‌تان قابل دسترسی هستند. این فایل عمدتاً برای جلوگیری از فشار بیش‌ازحد ریکوئست‌ها روی سایت استفاده می‌شود. فایل روباتس سازوکاری برای بیرون نگه داشتن یک صفحه وب از گوگل نیست. برای دور کردن یک صفحه وب از گوگل، ایندکسینگ را با تگ noindex یا حفاظت از طریق پسورد مسدود کنید.

سایت مپ XML

نقشه XML درست مثل یک نقشه راه برای موتورهای جستجو عمل می‌کند. در سایت مپ، همه صفحات موجود در دامنه وب‌سایت ثبت شده‌اند. برخی از صفحات به‌طور مناسب در لینک سازی داخلی گنجانده نشده‌اند و پیدا‌کردن آنها برای خزنده‌ها دشوار است. سایت مپ صفحات پنهان از دید را به بات‌ها نشان می‌دهد.

بهینه‌سازی نقشه سایت بسیار ساده است. برای انجام این کار کافی است که فقط صفحات مهم وب‌سایت را در نقشه سایت خود وارد کنید. در اکثر موارد، این صفحات شامل پست‌ها و دسته‌بندی‌های سایت هستند.

تگ‌های کنونیکال

محتوای کپی یا مشابه برخی از صفحات سایت در یک یا چند صفحه دیگر وجود دارد. در چنین حالتی ممکن است بین این صفحات در کسب رتبه برای یک کلمه کلیدی مشابه رقابت ایجاد شود. به این حالت کنیبالیزیشن (Cannibalization) گفته می‌شود. گوگل درباره این حالت گفته است:

وجود اندکی محتوای تکراری در سایت عادی است و نقض قوانین اسپم گوگل نخواهد بود. اما اگر یک محتوا از طریق چند URL در دسترس باشد می‌تواند تجربه کاربری بدی ایجاد کند.

مثلاً شاید کاربران فکر کنند که کدام صفحه نسخه اصلی است و آیا تفاوتی بین دو صفحه وجود دارد یا نه. همچنین نظارت بر عملکرد محتوا در صفحه نتایج جستجو برای خود شما هم سخت می‌شود.

از تگ‌های کنونیکال برای معرفی صفحه مورد نظر به موتور جستجو استفاده می‌شود. کنونیکال تگ‌ها با هدف کاهش مشکلات ناشی از محتوای تکراری و جلوگیری از هدر‌رفتن بودجه خزش استفاده می‌شوند.

۴- معماری و ساختار سایت

معماری سازمان‌یافته در سایت، مسیریابی بین صفحات را تسهیل می‌کند. با ایجاد یک سلسله‌مراتب معقول در بخش‌های مختلف، درک رابطه بین صفحات داخلی سایت برای موتور جستجو راحت‌تر می‌شود. اگر رابطه بین صفحات سایت با یکدیگر مشخص باشد، کراولرها کار راحتی برای ایندکس خواهند داشت.

متاسفانه یکی از اشتباهاتی که اکثر وبمستران مرتکب می‌شوند، این است که ساختار طبقی‌بندی شده سایت را از چشم کاربر پنهان می‌کنند. در این صورت کاربر فقط به صدف هدف رسیده و سایر دسته‌بندی‌های موجود در سایت را مشاهده نخواهد کرد.

در بحث معماری داخلی سایت نیز، بلاگ‌هایی که محتوای طولانی دارند می‌توانند با پجینیشن بهینه‌سازی شوند. بخش‌های مهم برای بهینه‌سازی فنی ساختار سایت شامل این موارد هستند:

ساختار URL

اگر URL شفاف و توصیفی باشد، موتور جستجو محتوای صفحه را در یک نگاه درک خواهد کرد. استفاده از خط تیره برای جداسازی کلمات، پرهیز از عبارات پیچیده و گنجاندن کلمات کلیدی مرتبط در URL از تکنیک‌های ساختارسازی سایت هستند.

اکیدا توصیه می‌شود که پیش از راه‌اندازی وبسایت، در خصوص ساختار یوارال‌های آن تصمیم درستی بگیرید. زیرا پس از شروع به کار و ایجاد صفحات و ایندکس آن‌ها، معمولا با گرفتن ورودی و کلیک در صفحات، تغییر یوارال آن‌ها به‌هیچ‌وجه اقدام صحیحی نخواهد بود.

ساختار بردکرامب

یکی دیگر از روش‌های کمک به مسیریابی برای کاربران، ساختار بردکرامب (Breadcrumb) است. بردکرامب که معمولاً در بخش فوقانی صفحه دیده می‌شود، موقعیت کاربر در سایت را نشان می‌دهد.

بردکرامب موتور جستجو را تفهیم می‌کند و در فرایند ایندکس‌کردن هم نقش دارد. اجرای اسکیمای بردکرامب می‌تواند سلسله‌مراتب شفاف سایت در صفحه نتایج را نیز نشان دهد.

لینک‌سازی داخلی

لینک‌های داخلی، اعتبار صفحه را در سرتاسر سایت پخش می‌کنند و به موتور جستجو برای کشف صفحات عمیق و ناشناخته‌تر کمک خواهند کرد. یک ساختار منسجم از لینک سازی داخلی، خزش و ایندکس راحت را امکان‌پذیر می‌کند و باعث راهنمایی کاربران به محتوا مرتبط می‌شود.

۵- داده‌های ساختاریافته (استراکچر دیتا)

داده‌های ساختاریافته یا Structured Data که با عنوان نشانه‌گذاری اسکیما نیز شناخته می‌شوند، محتوا را تفسیر می‌کنند. با استفاده از استراکچر دیتا، درک مفهوم محتوا برای موتور جستجو راحت‌تر می‌شود.

اسکیما به موتور جستجو کمک می‌کند تا محتوای سایت را بهتر و دقیق‌تر درک کند و برخی را بصورت قالب‌های جذاب‌تری مثل ریچ اسنیپت‌ها (Rich Snippets) به کاربر نشان دهد. اسنیپت‌ها با نمایش کاربر‌پسند محتوا، نرخ کلیک یا CTR را افزایش می‌دهند. انواع اسنیپت در قالب نمره، قیمت یا حتی نقدوبررسی و ستاره در صفحه نتایج نمایان می‌شوند.

۶- بهینگی سایت از نظر سمنتیک (معنایی)

بهینه‌سازی سمانتیک در لایه فنی با استفاده از تگ‌های خاص HTML انجام می‌شود. این تگ‌ها مثل <article>، <header>، <nav> و <footer> قادر به تشریح دقیق محتوا برای موتور جستجو هستند. با پیاده‌سازی مفهوم سمنتیک در HTML، ساختار و نقش هر تکه از محتوا به‌خوبی برای موتور جستجو مشخص خواهد شد.

تگ‌های سمانتیک دسترسی‌پذیری سایت را بهبود می‌دهند. تکنولوژی‌های کمکی مثل اسکرین ریدرها با تفسیر محتوا، هر بخش را بر اساس نوع تگ برای کاربران خاص به شکل قابل درک ارائه می‌کنند. این یک سیگنال از تجربه کاربری مثبت برای گوگل محسوب می‌شود.

بررسی سایت در سئو تکنیکال؛ آنالیز و نظارت با هدف بهینگی فنی

انجام بررسی‌ها در سئو تکنیکال، پروسه‌ای ضروری در بررسی سلامت زیرساخت سایت است. تکنیک‌های بهینه‌سازی فنی فقط یک‌بار انجام‌ نمی‌شوند. بهبود قابلیت خزش و تجربه کاربری در سایت که دو هدف اصلی سئوی تکنیکال هستند باید دائماً تکرار شوند.

برای حفظ سلامت فنی وبسایت، بررسی‌های سیستماتیک به‌صورت دوره‌ای با ابزار تخصصی نقش راهبردی دارند. در این قسمت از مقاله، اهداف، ابزارها و مراحل آنالیز فنی سایت را بررسی خواهیم کرد.

هدف از بررسی سایت در سئوی تکنیکال؛ حفظ عملکرد در بالاترین سطح

بررسی فنی سایت با هدف شناسایی و برطرف‌کردن مشکلات احتمالی انجام می‌شود. هرگونه ایراد فنی که به‌صورت بالقوه امکان اختلال در عملکرد سایت را داشته باشد باید فوراً برطرف شود.

به‌غیراز مسائل مربوط به تجربه کاربری و قابلیت خزش، مسائل امنیتی مثل HTTPS نیز باید زیر ذره‌بین قرار بگیرد. فاکتور Core Web Vitals که خود حاوی چند متریک مهم برای سرعت و کیفیت نمایش محتوا است باید تحت مانیتورینگ همیشگی باشد.

ابزارهای اجرای تست سئو تکنیکال؛ از ابزار رسمی گوگل تا هوش مصنوعی

متخصص سئو علاوه‌برآنکه باید بداند سئو فنی چیست، باید روی ابزار آنالیز تکنیکال سایت نیز مسلط باشد. ابزارهای مختلفی در انجام تست‌ها و نمایش متریک‌ها نقش دارند. در ادامه تعدادی از ابزارهای لازم برای بررسی بخش‌های فنی را معرفی کرده‌ایم.

گوگل سرچ کنسول

این ابزار رسمی گوگل برای مانیتورینگ ارور در کراول، مشکلات ایندکسینگ و Core Web Vitals ضروری است. داده‌های سرچ کنسول به‌طور مستقیم از گوگل دریافت می‌شود و به‌همین‌دلیل اهمیت فراوانی دارد.

اسکریمینگ فراگ

این ابزار قدرتمند و خاص در واقع یک خزنده است که مشکلاتی همچون لینک‌های شکسته، خطاهای ۴۰۴، محتوای کپی و متادیتای جاافتاده را شناسایی می‌کند. اسکریمینگ فراگ در واقع اسکن سایت توسط موتور جستجو را شبیه‌سازی می‌کند.

افزونه‌های کروم

افزونه‌های مختلف کروم برای آنالیز لحظه‌ای و فوری یک متریک خاص بسیار مناسب‌ هستند. تعدادی از اکستنشن‌های کروم برای بررسی سلامت فنی سایت را نام برده‌ایم:

• افزونه Quick JavaScript Switcher: کدهای جاوا اسکریپت معمولاً سنگین‌ترین فایل‌های سایت هستند. عملکردهای ظاهری و پشت‌پرده وبسایت توسط جاوا اسکریپت تعیین می‌شود و به‌همین‌دلیل بهینه‌سازی آن اهمیت دارد. سئو جاوا اسکریپت (JavaScript SEO) به بهینه‌سازی این کدها گفته می‌شود.
  افزونه Quick JavaScript Switcher اجازه می‌دهد به‌راحتی و با یک کلیک کد جاوا اسکریپت سایت فعال یا غیرفعال شود. با این کار می‌توان مشکلات مربوط به رندر اسکریپت‌های سنگین و کندی سایت را شناسایی کرد.
• لینک ریدایرکت تریس: ریدایرکت در سئو به‌معنای انتقال کاربر و موتور جستجو به یک صفحه جدید به‌جای آدرس کلیک‌شده است. از افزونه Link Redirect Trace برای بررسی مسیر ریدایرکت‌ها استفاده می‌شود. این افزونه در آنالیز پروتکل‌های هدر در ریکوئست‌ها و استاتوس کدها نیز کاربرد دارد.
• سئو پرو اکستنشن: این افزونه جامع تقریباً در همه شاخه‌های سئو سایت کاربرد دارد. در بهینه‌سازی تکنیکال می‌توان از SEO Pro Extension برای چک‌کردن اسکیما،‌ شناسایی مشکلات ایندکس و کنونیکال‌ها و همچنین بررسی معیارهای Core Web Vitals استفاده می‌شود.
  با این ابزار همچنین دیگر لازم نیست در کدهای صفحه دنبال تگ‌های اوپن گراف (Open Graph Tags) بگردید. تگ‌های اوپن گراف بخشی از کد صفحه هستند که نحوه نمایش صفحات شِیرشده در سوشال را کنترل می‌کنند. خود افزونه پیش‌نمایشی از صفحه هنگام اشتراک‌گذاری آنلاین را نشان می‌دهد.

ابزارهای هوش مصنوعی

هوش مصنوعی به یک دستیار گران‌بها تبدیل شده است. ابزارهای مختلف AI در بررسی عملکرد فنی و کسب دیتای عمیق از سئو کاربرد دارند. برای مثال، ادغام اسکریمینگ فراگ با هوش مصنوعی امکان شناسایی هرگونه الگوی نامتعارف در خزش را فراهم می‌کند تا مشکلات پنهان شناسایی شوند.

قابلیت چت با هوش مصنوعی را نیز نباید دست‌کم گرفت. چت‌بات‌هایی مثل ChatGPT می‌توانند به سؤالات مرتبط با بهینه‌سازی فنی سایت پاسخ بدهند. هر موضوعی در زمینه فنی، از توضیح درباره متادیتای HTTP Headers گرفته تا حتی آنالیز فایل لاگ سرورها را می‌توان با هوش مصنوعی مطرح کرد.

انجام خودکار تست‌ها و کاهش زمان مورد نیاز برای آنالیز دیتای خروجی از مزایای استفاده از AI هستند. علی‌رغم کاربرد گسترده و پیشرفت هوش مصنوعی، بهتر است خروجی آنها به‌صورت چشم‌بسته و بدون فکت‌چک پذیرفته نشود.

مراحل بررسی سایت در بهینه‌سازی فنی؛ گام‌به‌گام در اجرای تست تکنیکال

بررسی وضعیت سئوی فنی سایت باید به‌صورت سیستماتیک و منظم انجام شود. بخش‌های مهمی در بررسی وضعیت فنی وجود دارد که در ادامه هر مرحله را مرور می‌کنیم.

1. آنالیز مشکلات خزش: با استفاده از ابزاری مثل Screaming Frog می‌توان ارورهای کراول یا صفحات مسدود برای بات‌ها را شناسایی کرد. Google Search Console نیز در این مرحله برای بررسی وضعیت و آمار خزش ضروری است و می‌تواند گلوگاه‌های محدودکننده در ساختار سایت را شناسایی کند.
2. بررسی سرعت سایت: مرحله بعد به چک‌کردن سرعت سایت مربوط می‌شود. ابزارهایی مثل Google PageSpeed Insights و GTmetrix ارزیابی سرعت لود صفحه را انجام می‌دهند. از این طریق، فرصت‌های قابل ارتقا مثل فشرده‌سازی عکس‌ها، مینیفای‌کردن، ذخیره‌سازی کش در مرورگر یا تکنیک بارگذاری تنبل تصاویر شناسایی می‌شود. در تکنیک Lazy Load، برای بارگذاری سریع‌تر صفحه، تصاویر دیرتر آپلود می‌شوند.
3. بررسی سازگاری با موبایل: باتوجه‌به به معیار موبایل فرست ایندکس گوگل، بررسی رسپانسیو بودن سایت جزو اقدامات ضروری است. ساده‌ترین مشکلات سازگاری با موبایل مثل سایز فونت نامناسب یا المان‌های غیرقابل کلیک باید به‌سرعت شناسایی و برطرف شوند.
4. بررسی معماری و ساختار سایت: در این مرحله، ساختار URL برای افزایش خوانایی و ثبات بررسی می‌شود. در این مرحله همچنین باید ساختار سلسله‌مراتب صفحات داخلی و لینک‌ بین آنها بررسی شود.

مراحل دیگری مثل ارزیابی Core Web Vitals، پیاده‌سازی صحیح HTTPS و SSL در همه صفحات و بهینه‌سازی سایت‌مپ و فایل Robots.txt نیز قابل‌اجرا هستند. این مراحل در صورت اجرای صحیح، سلامت فنی سایت را تضمین می‌کنند.

اشتباهات رایج در سئوی تکنیکال؛ چگونه از شر مشکلات فنی خلاص شویم؟

بهینه‌سازی جنبه‌های فنی سایت پیچیدگی بالایی دارد و همین امر دلیل اصلی بسیاری از اشتباهات است. ایرادات فنی به‌مرور ابعاد وسیع‌تری پیدا می‌کنند تا آنکه عملکرد و رؤیت‌پذیری را عملاً زیر سایه می‌برند. پیچیده‌نکردن مسائل، اعتماد به خروجی ابزارها مخصوصاً ابزارهای رسمی و پیروی از دستورالعمل‌های گوگل، احتمال بروز هرگونه چالش را به حداقل می‌رساند.

در این بخش قصد داریم تعدادی از رایج‌ترین اشتباهات در سئوی فنی را همراه با راه‌حل هرکدام بررسی کنیم.

۱- محتوای تکراری

چالش‌های ناشی از محتوای تکراری (Duplicate Content) فقط در آن-پیج گریبان‌گیر نمی‌شوند. در سئو تکنیکال، وقتی محتوای یکسان یا تقریباً مشابه از طریق چند URL در دسترس قرار بگیرد، مشکل جدی بروز می‌یابند.

در این حالت موتور جستجو گیج می‌شود و برای انتخاب یک نسخه از محتوا جهت ایندکس و تعیین رتبه به مشکل بر می‌خورد. نتیجه محتوای تکراری در تکنیکال، پخش‌شدن توان صفحه برای کسب رتبه و به‌تبع آن، کاهش احتمال قرار گرفتن در بین نتایج برتر SERP است.

در بدترین حالت، حتی احتمال دارد که موتور جستجو چند صفحه مشابه را ترفندی برای فریبکاری در نظر بگیرد. نتیجه تلاش برای دستکاری رنکینگ نیز جریمه گوگل و افت رتبه است.

همچنین استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ برای صفحات تکراری باعث می‌شود که کاربر و موتور جستجو به صفحه مورد نظر هدایت شوند. ابزارهایی مثل گوگل سرچ کنسول به‌راحتی قادر به شناسایی محتوای تکراری هستند.

برطرف‌کردن مشکل محتوای کپی باید به‌سرعت انجام شود وگرنه سایت از چند طریق دچار مشکل خواهد شد. دلایل گوگل برای لزوم کنونیکال کردن یک URL را بخوانید:

1. مشخص‌کردن صفحه‌ای که می‌خواهید مخاطبان آن را در صفحه نتایج ببینند.
2. یکی‌کردن سیگنال‌های ارسال‌شده برای موتور جستجو از چند صفحه مشابه.
3. ساده‌سازی ردگیری متریک‌های رده‌بندی برای یک محتوا.
4. جلوگیری از هدر‌رفتن زمان کراول برای صفحات تکراری.

کنونیکال‌کردن یک صفحه با استفاده از تگ rel=”canonical” انجام می‌شود. در صورت مشخص‌نکردن صفحه خاص، گوگل یک نسخه از محتوا را در صفحه نتایج نشان خواهد داد.

۲- لینک‌های شکسته

لینک‌های شکسته صفحاتی با ارور ۴۰۴ ایجاد می‌کنند. ارور ۴۰۴ که در واقع یک صفحه خالی و بدون محتوا را نشان می‌دهد، تجربه کاربری بسیار بدی ایجاد خواهد کرد. لینک ازکارافتاده همچنین موجب هدر‌رفت بودجه خزش ارزشمند سایت می‌شود.

هربار که ربات‌های موتور جستجو به یک لینک شکسته می‌رسند، در واقع فرصتی برای کراول یک صفحه دیگر و محتوای ارزشمند سایت از دست می‌رود. افزایش تعداد لینک‌های شکسته به UX سایت آسیب می‌زند. همچنین سیگنال نگهداری ضعیف از سایت به موتور جستجو ارسال می‌شود.

پس از شناسایی لینک‌های خراب، برای حل مشکل می‌توان URL را به آدرس جدید تغییر داد یا لینک را حذف کرد. همچنین با استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ می‌توان بات‌ها و یوزر را به صفحه جایگزین هدایت نمود.

پدیدارشدن لینک‌های شکسته برای هر سایتی اجتناب‌ناپذیر است. قرار‌دادن یک طراحی اختصاصی در این صفحه می‌تواند تاحدودی از تخریب تجربه کاربری بکاهد. این صفحه ارور می‌تواند فرصتی برای دعوت از کاربر به حضور بیشتر در سایت باشد.

گوگل در داکیومنت رسمی‌اش، توصیه‌هایی برای شخصی‌سازی صفحه ارور ۴۰۴ ارائه کرده است:

1. به‌طور واضح به بازدیدکنندگان بگویید که صفحه‌ای که دنبالش هستند پیدا نمی‌شود. از لحنی دوستانه و مجذوب‌کننده استفاده کنید.
2. یادتان نرود که صفحه ۴۰۴ دارای همان ظاهر و اثرگذاری (حتی در ناوبری) مشابه سایر صفحات سایت باشد.
3. اضافه‌کردن لینک به محبوب‌ترین مقالات یا پست‌هایتان در کنار یک لینک به صفحه اصلی سایت را در نظر داشته باشید.
4. به‌دنبال ایجاد سازوکاری برای کاربران باشید تا بتوانند لینک شکسته را گزارش کنند.

نظارت پیوسته، از انباشته‌شدن لینک‌های خراب و آسیب‌رسیدن به سلامت سایت بابت تجربه کاربری بد جلوگیری می‌کند.

۳- فقدان تگ آلت (alt)

تگ آلت یا همان متن آلت (Alternative Text) تصویر کارکردهای مختلفی دارد. با استفاده از این عبارات می‌توان تصویر را برای موتورهای جستجو توضیح داد و مفهوم عکس را برای استفاده‌کنندگان از اسکرین ریدرها روشن کرد. متن آلت همچنین یک فرصت خاص برای استفاده از کلمات کلیدی به شمار می‌آيد.

در صورت عدم استفاده از تگ آلت، نه‌تنها دسترسی‌پذیری سایت و محتوایش ضربه می‌بیند، بلکه یک فرصت بی‌نظیر برای سئوی محتوا و کسب رتبه در صفحه نتایج از دست خواهد رفت.

با این ترفند، موتورهای جستجو مفهوم تصویر را درک خواهند کرد. استفاده از یک متن آلت دقیق و دارای کیورد اگزکت یا عبارت مرتبط می‌تواند رتبه عکس در جستجوی تصویری گوگل را بهبود بدهد.

طبق اعلام رسمی گوگل؛ این موتور جستجو به دو طریق از تگ آلت استفاده می‌کند:

گوگل از متن آلت در کنار الگوریتم‌های پردازش تصویر کامپیوتری و محتوای صفحه برای درک مفهوم موجود در عکس استفاده می‌کند. همچنین اگر قصد دارید از عکس به‌عنوان یک لینک استفاده کنید، متن آلت تصویر می‌تواند به‌عنوان انکر تکست عمل کند.

ابزارهایی مثل Google Lighthouse قادر به شناسایی تصاویر فاقد متن آلت هستند. با استفاده از این ابزار می‌توان مشکل نبود تگ آلت را به‌سرعت حل کرد.

۴- استفاده نادرست از فایل Robots.txt

فایل روباتس در سئوی تکنیکال به‌طورمستقیم به ربات‌های موتور جستجو برای انتخاب صفحات جهت خزش کمک می‌کند. پیکربندی نامناسب Robots.txt در مواردی موجب عدم دسترسی موتورهای جستجو به صفحات مهم سایت می‌شود. مسدودیت دسترسی خزنده‌ها به صفحه روی ایندکس اثر می‌گذارد و منجر به کاهش رؤیت‌پذیری می‌شود.

در بهینه‌سازی فایل Robots.txt باید به محدودیت‌های آن که توسط گوگل مشخص شده است توجه شود:

• قوانین نوشته‌شده در Robots.txt شاید توسط همه موتورهای جستجو پشتیبانی نشوند.
• خزنده‌های مختلف برداشت متفاوتی از دستورالعمل‌های Robots.txt دارند
• صفحه‌ای که در فایل روباتس مسدود شده، در صورت دریافت لینک از سایت‌های دیگر می‌تواند ایندکس شود.

همچنین با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی نیز می‌تواند مفهوم موجود در یک فایل روباتس را تفسیر کرد. این ابزارها قادر به ارائه پیشنهاد برای اعمال هرگونه تغییر در فایل هستند و می‌توانند ایرادات آن را هم شناسایی کنند.

کارآمدترین راهکارهای اجرایی در سئوی فنی؛ بررسی متدهای ساده اما کاربردی برای بهینه‌سازی تکنیکال

برای کسب بهترین نتایج، مالک یا مدیر سایت باید بداند که بهترین راهکار (Best Practice) در سئو تکنیکال چیست و چطور باید آنها را انجام دهد. هدف از اجرای ترفندهای کارآمد، حفظ امنیت و عملکرد فنی سایت در بلندمدت است. در بخش زیر با کارآمدترین راهکارهایی اجرایی سئو تکنیکال آشنا می‌شوید.

به‌روزرسانی منظم CMS، پلاگین‌ها و جاوا اسکریپت

آپدیت منظم سیستم مدیریت محتوا (CMS)، پلاگین‌های وردپرس و جاوااسکریپت، حفظ عملکرد سایت در بالاترین سطح را تضمین می‌کند. نرم‌افزار قدیمی و منسوخ نه‌تنها کارایی‌اش را از دست می‌دهد بلکه باعث ایجاد آسیب‌پذیری و تهدید امنیتی می‌شود.

یک اقدام هوشمندانه، تست‌ آپدیت‌ها قبل از نصب در یک محیط آزمایشی است تا از هرگونه تداخل در زیرساخت سایت جلوگیری شود.

آپدیت منظم اجزای سایت باعث حفظ سازگاری با نسخه‌های جدید مرورگر و الگوریتم‌های سرچ انجین نیز می‌شود. سازگاری با تکنولوژی‌های جدید مثل فریم‌ورک‌های ساخت وب اپلیکیشن‌های پیش‌رونده (PWAs) با آپدیت‌های جدید میسر می‌شود.

استفاده از HTTPS

پروتکل HTTPS تنها امنیت سایت و کاربران را حفظ می‌کند، بلکه یک سیگنال مثبت برای گوگل نیز محسوب می‌شود. یک اتصال امن باعث جلب اعتماد کاربران می‌شود و به آنها بابت امنیت و رمزنگاری اطلاعات شخصی‌شان تضمین می‌دهد.

همچنین با استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ ‌می‌توان URLهای داری HTTP را به HTTPS ریدایرکت کرد. فعال‌شدن ورژن HTTPS لینک‌های داخلی و سایت‌مپ نیز باید با آپدیت این المان‌ها انجام شود. با انجام این راهکار، از بارگذاری توأم المان‌های امن و ناامن جلوگیری می‌شود.

کنترل منظم وب‌سایت از نظر فنی

جنبه‌های فنی سایت به‌طورمستقیم روی عملکرد آن در موتور جستجو و تجربه کاربر اثر می‌گذارند. از طرفی با گذر زمان، پروتکل‌های اینترنتی، الگوریتم‌های موتور جستجو، سایر سایت‌ها و البته محتوای داخلی تغییر خواهند کرد. این تغییرات، سایت را در معرض انواع مشکلات جدید قرار می‌دهد.

سئو تکنیکال، پایه‌های فنی موفقیت و دیده‌شدن در فضای آنلاین

سئوی تکنیکال، درست مثل پی‌ریزی یک ساختمان است. بهینه‌سازی آف‌پیج و آن‌پیج فقط وقتی با نهایت توان اثر خواهند داشت که یک بنیان فنی قدرتمند در سایت وجود داشته باشد. اگر عناصر فنی سایت به‌درستی کار نکنند، نه مخاطب به آن علاقه‌مند می‌شود و نه موتور جستجو سایت را درک خواهد کرد.

در این مقاله از اهمیت سئوی تکنیکال، عناصر اصلی آن و ترفندهای مختلف در اجرایش حرف زدیم. حالا با ابزارهای ضروری و معیارهایی مهم فنی جهت تقویت آشنا شده‌اید. سئو تکنیکال فقط به افزایش سرعت و HTTPS نیست، موارد مختلفی هستند که وبمستر باید از اجرا و پیکربندی صحیح‌شان اطمینان حاصل کند.

اگر رسیدگی به جنبه‌های تکنیکال به‌طور منظم و با جدیت انجام شود، نه‌تنها کسب رتبه‌های برتر SERP امکان‌پذیر است بلکه موفقیت‌های آنلاین سایت تداوم خواهد داشت. در سئوی فنی باید کاری کنید که ظرفیت اجرای مدرن‌ترین‌ راهکارهای بهینه‌سازی در سایت وجود داشته باشد.

نظر شما درباره تکنیکال سئو چیست؟‌ کدام ابزار را برای بهینه‌سازی این شاخه پیشنهاد می‌کنید؟ به‌نظرتان کدام شاخه از سئو اهمیت بیشتری دارد و رسیدگی به زیرساخت‌ها باید در کدام مرحله از عمر سایت انجام شود؟ نظرات و پرسش‌هایتان را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.