پادکست چیست؟ پلتفرم‌های انتشار پادکست

تنها صداست که می‌ماند! درست است که می‌گویند شنیدن کی بود مانند دیدن؛ اما پادکست‌ها، گاهی می‌توانند چنان دنیای روشنی برایتان ترسیم کنند که از دیدن هم فراتر بروید. پادکست، نوعی محتوای صوتی با محوریت ارائه اطلاعات است که در دنیای امروز، طرفداران خاص خود را پیدا کرده است. دیگر فرقی نمی‌کند در حال رانندگی باشید، بخواهید آشپزی کنید یا دستتان بند باشد! با این نوع محتوا می‌توانید به راحتی اطلاعات موردنظرتان را در هر زمان و مکانی دریافت کنید. اما پادکست‌ها دقیقا چه هستند؟ از کجا آمده‌اند؟ چطور ساخته می‌شوند و از کجا می‌توان به آن‌ها دسترسی یافت؟

پادکست چیست؟

پادکست یا Podcast، نوعی محتوای صوتی است که با هدف انتقال اطلاعات در زمان کوتاه تدوین می‌شود. این فایل‌های صوتی، عموما حالت سریالی دارند؛ یعنی شما با مشترک شدن در یک مجموعه پادکست، می‌توانید مانند یک فیلم سریالی، قسمت‌های آن را دنبال کنید. اگرچه برخی معتقد هستند که خاصیت سریالی و مجموعه‌ای، فاکتور مهمی برای پادکست‌ها نیست؛ اما بهتر است بدانید که همچنان ارتباط موضوعی و حفظ ساختار کلی در تولید این نوع محتوا بسیار اهمیت دارد.

این روزها، می‌توانیم نام پادکست را روی هر نوع فایل صوتی که برای انتقال اطلاعات عمومی و تخصصی در دنیای وب منتشر می‌شود بگذاریم. در واقع، برخی از این پادکست‌ها در پلتفرم‌های اختصاصی منتشر نمی‌شوند و روی وبلاگ افراد یا شرکت‌ها در دسترس هستند. همچنین ممکن است نام Podcast، به نسخه صوتی مقالات وبلاگی هم اطلاق شود. در نهایت، می‌توانیم این نوع محتوا را به شکل زیر توصیف کنیم:

پادکست که با نام فارسی وب آوا نیز شناخته می‌شود، نوعی فایل صوتی مبتنی بر ارائه اطلاعات است که می‌تواند در پلتفرم‌های خاص یا وبلاگ‌های مختلف منتشر شود. این نوع فایل‌ها عموما کوتاه و درباره یک موضوع مشخص هستند و می‌توانند به صورت تکی یا سریالی در دسترس کاربران قرار بگیرند.

چگونه پادکست بسازیم؟

اگر جزو آن دسته افرادی هستید که خلاقیت و راه‌های جدید برای ایده پردازی، قلقلکتان می‌دهد، احتمالا ساخت پادکست برایتان جالب باشد. با خودتان می‌گویید: من که صدای منحصر به فردی ندارم؛ پس بیخیال! اما راستش را بخواهید، قضیه اصلا نوع صدا نیست! دوران صداهای مخملی پشت رادیو، خیلی وقت است که تمام شده است. ساخت پادکست، فراتر از داشتن یک حنجره سینما پسند است. برای این کار، باید قدم‌های زیر را بردارید:

۱- یک حوزه برای تولید محتوای صوتی برگزینید

مثل دوران مدرسه که برای انشانویسی نیاز به موضوع داشتید، اینجا هم قدم اول، این است که بدانید از چه می‌خواهید حرف بزنید. برای خود یک حوزه دقیق تعیین کنید و سپس آن را به بخش‌های مختلف دسته بندی نمایید. مثلا با خودتان بگویید که من می‌خواهم در زمینه کتابخوانی پادکست بسازم.

حال، برای خود نوع کتاب‌ها، رده سنی و حرف‌هایی که می‌خواهید بزنید را تعیین کنید. مثلا در قسمت ۱ تا ۵، به معرفی چند کتاب در حوزه نوجوانان بپردازید. در چند قسمت دیگر، بخش‌هایی از این کتاب‌ها را تحلیل کنید. حتی می‌توانید پادکست‌هایی را به خلاصه‌گویی اختصاص دهید.

تعیین موضوع به شما کمک می‌کند که یک تقویم محتوا دقیق و منظم داشته باشید و بر اساس آن، بتوانید قدم به قدم پیش بروید. توجه داشته باشید که مخاطبان به دلیل علاقه به یک حوزه خاص ممکن است پادکست شما را انتخاب کنند؛ اگر از دایره اصلی خود خارج شوید، احتمال دارد که بسیاری از مخاطبانتان را از دست بدهید. پس نهایت دقت را داشته باشید.

۲- چند منبع معتبر در حوزه مورد نظر جمع آوری کنید

یکی از ویژگی‌های پادکست خوب، این است که اطلاعات موجود در آن بر اساس سلیقه یا احساسات شخصی نیست. شما در پادکست، دکلمه نمی‌گویید! بلکه قرار است مجموعه‌ای از اطلاعات را در یک حوزه خاص انتقال دهید. به همین دلیل، بهتر است حرف‌هایتان کاملا مستند و طبق منبع باشد. البته این به معنای روخوانی از صحبت‌های دیگران نیست.

لحن خودمانی و نظرات اختصاصی خود را بیان کنید؛ اما آن‌ها را با منبع و مدرک محکم‌تر سازید. مثلا وقتی از ضعف یک رشته تحصیلی در ایجاد بازار شغلی حرف می‌زنید، دلایل آماری موجود را هم بیان کنید. این کار باعث اعتماد بیشتر به سخنانتان خواهد شد.

توجه داشته باشید که بر اساس موضوع، نوع منبع نیز تغییر خواهد کرد. مثلا اگر در زمینه بازاریابی دیجیتال، پادکستی می‌سازید می‌توانید پست‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی را هم به عنوان مدرک استفاده کنید. در حالی که اگر در زمینه روانشناسی حرف می‌زنید، بهتر است سراغ کتاب‌ها و مقالات علمی و تخصصی بروید.

۳- از لحن متناسب با موضوع پادکست استفاده کنید

شما گوینده رادیو نیستید! درست است که صدای خوب و آهنگ خاص سخن، می‌تواند تاثیر شگفت‌انگیزی روی مخاطب داشته باشد؛ اما مهم‌تر از صدا، لحن گویش است. اینکه چگونه کلمات را ادا می‌کنید، چطور اوج و فرودها را می‌گذارنید و از چه راهی در شنونده، احساسی که می‌خواهید را ایجاد می‌کنید، بسیار مهم‌تر از صدای شماست.

لحن پادکست، باید کاملا متناسب با موضوع آن باشد. به عنوان مثال یک پادکست را در نظر بگیرید که به صورت سریالی، درباره ماجراهای جنایی صحبت می‌کند. اگر گوینده، تمام متن را یکنواخت بخواند، هیچ حس خاصی در شما ایجاد نخواهد شد. در عوض، اگر بخش‌هایی را آرام و بخش‌هایی را با لحن کوبنده بخواند، ضربان قلب شنونده‌ها به شدت بالا خواهد رفت.

یا در مثالی دیگر، اگر موضوع پادکست شما آموزشی باشد، باید از لحنی صریح و واضح استفاده کنید. در این نوع موضوعات، کلمات باید کامل ادا شوند و لحن، تا حدودی شمرده و دقیق باشد تا مخاطب کاملا بتواند موضوع را تجزیه و تحلیل کند. بنابراین، اگر صدای خاصی هم ندارید، کافی است روی فن بیان خود کار کنید تا بتوانید یک Podcaster شوید.

۴- طول فایل را بسته به موضوع تنظیم نمایید

اغلب پادکست‌ها، بین ۱۰ الی ۳۰ دقیقه هستند. در واقع، در ابتدای کار، این فایل‌های صوتی با مشخصه «کوتاهی» شناخته می‌شدند. اما کم‌کم پادکست‌هایی تولید شدند که تا ۶۰ دقیقه و گاه بیشتر طول می‌کشیدند و مخاطبان خود را هم داشتند. این موضوع، نشان دهنده این است که نمی‌توانیم برای این فایل‌ها، بازه زمانی دقیقی مشخص کنیم. مدت زمان پادکست، بر اساس محتوای آن تعیین می‌شود نه فاکتورهای قبلی!

بر همین اساس، محتواهایی که محوریت انتقال دانش تخصصی دارند، بهتر است کوتاه، گزیده و در عین حال گویا باشند. در عوض، پادکست‌هایی که حالت گزارش‌گونه دارند، طولانی‌تر و با جزییات بیشتر هستند. همچنین اگر دارید خلاصه کتاب‌ها را به صورت پادکست منتشر می‌کنید، بهتر است مختصر و مفید صحبت کنید، زیرا مخاطبان این نوع محتواها، به دنبال اطلاعات کوتاه هستند وگرنه سراغ کتاب اصلی می‌روند!

۵- از موسیقی پس زمینه و ابزارهای تدوین صدا بهره ببرید

کیفیت صدا و پر کردن فضاهای خالی در تولید پادکست بسیار مهم است. به همین منظور، باید از ابزارهای ویرایش صدا استفاده کنید تا بتوانید فایلی باکیفیت به دست مخاطبان خود برسانید. اگر در ابتدای راه هستید و هزینه کافی برای خرید ابزارهای حرفه‌ای را ندارید، می‌توانید با یک گوشی هوشمند و چند اپلیکیشن کار خود را آغاز کنید.

برای ویرایش پادکست‌های خود، می‌توانید از ابزارهای زیر استفاده کنید:

• fl studio
• Podbean

به این نکته توجه داشته باشید که هر موسیقی پس زمینه‌ای را نمی‌توانید در پادکست‌ها استفاده کنید. انتخاب این مورد، به موضوع پادکست و همچنین لحن شما بستگی دارد. برای انتخاب موزیک مناسب، می‌توانید از سایت‌های ایرانی یا خارجی که در این زمینه فعالیت دارند استفاده کنید. کافیست عبارت «دانلود موسیقی پس زمینه پادکست» را جست و جو کنید و نتایج را ببینید.

پلتفرم های شنیدن Podcast

برای اینکه پادکست خود را انتشار دهید یا به پادکست‌های دیگر گوش کنید، دو راه دارید:

• مراجعه به سایت یا وبلاگ تولیدکننده پادکست
• استفاده از پلتفرم‌های انتشار پادکست

روش دوم، مرسوم‌تر است. زیرا به سادگی با ابزارهای هوشمند مختلف می‌توان به آن دسترسی داشت و همچنین بارگذاری پادکست در این پلتفرم‌ها بسیار ساده‌تر است.

حتی اگر شخصی فقط در زمینه ساخت فایل صوتی تخصص داشته باشد و نخواهد یک وبلاگ بسازد، به راحتی می‌تواند فایل خود را در این پلتفرم‌ها منتشر کند.

مشهورترین پلتفرم‌های انتشار پادکست در جهان موارد زیر هستند:

• Apple Podcast برای گوشی‌های آیفون
• Google Podcast برای گوشی‌های اندرویدی و وب
• Spotify
• Cast Box

همچنین برای شنیدن یا انتشار پادکست‌های فارسی در ایران می‌توانید سراغ برنامه‌های زیر بروید:

• شنوتو
• ناملیک
• فیدیبو
• طاقچه

اهمیت استفاده از پادکست در بازاریابی محتوا

تا وقتی محتوای متنی و تصویری وجود دارد، چرا باید سراغ تولید محتواهای صوتی برویم؟ این محتواها چه مزیتی نسبت به سایر موارد دارند؟ اگرچه در دنیای وب، ویدئوها و تصاویر بازدید بیشتری می‌گیرند، اما پادکست‌ها مزایایی دارند که سایر انواع محتوا نمی‌توانند آن را تامین کنند. از جمله:

• محتوای صوتی در زمان‌های مختلف مانند آشپزی یا رانندگی قابل استفاده است.
• افرادی که محدودیت بینایی دارند می‌توانند از این محتوا استفاده کنند.
• گویش، بیشتر از نوشتار می‌تواند حس و حال محتوا را انتقال دهد.
• اطلاعات موجود در پادکست‌ها عموما چکیده‌تر از محتوای متنی است.

انواع Podcast در دنیای دیجیتال

پادکست‌ها را می‌توانیم بر اساس حوزه فعالیت و موضوعی که دارند، به دسته‌های بی‌شماری تقسیم کنیم. در واقع، همین حالا که در حال خواندن این مقاله هستید، ممکن است نوع جدیدی از پادکست‌ها به بازار عرضه شوند که ما از آن اطلاع نداشته باشیم. با این حال، به صورت کلی می‌توانیم چند دسته پادکست را نام ببریم:

• تک نفره یا چندنفره بر اساس تعداد گویندگان
• پادکست مصاحبه‌ای یا مناظره‌ای
• تحلیل و نقد و بررسی یک موضوع
• بیان خلاصه یا چکیده یک کتاب یا فیلم
• روایت یک اتفاق واقعی مانند تاریخ
• ارائه اطلاعات علمی و تخصصی
• بازبینی یک رویداد، فیلم یا کتاب
• روخوانی از محتوای متنی یک بلاگ
• و…

تفاوت پادکست با کتاب صوتی

سوالی که ممکن است برای برخی افراد پیش بیاید، این است که پادکست، با نسل قدیمی‌تر محتواهای صوتی یعنی «کتاب صوتی» چه فرقی دارد؟ بهتر است بدانید که این دو مفهوم تنها در ماهیت صوتی خود با هم مشترک هستند و تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. از جمله اینکه:

• کتاب صوتی روخوانی از یک کتاب است، اما پادکست یک نوع محتوای اختصاصی است.
• پادکست‌ها، اغلب کوتاه‌تر از یک ساعت و به صورت چند اپیزود با موضوعات مختلف هستند؛ اما کتاب صوتی حتی اگر چند بخش هم باشد، به هم پیوسته و طولانی است.
• در کتاب صوتی شما تنها می‌توانید لحن خود را تغییر دهید؛ اما پادکست قابلیت بداهه گویی و افزودن عبارت جدید را دارد.
• کتاب‌های صوتی، اغلب پولی هستند؛ اما پادکست‌ها عموما به صورت رایگان یا با حق اشتراک بسیار کم منتشر می‌شوند و کسب درآمد آن‌ها از راه تبلیغات است.

سخن آخر

پادکست‌ها، انواع خاصی از محتوا هستند که به صورت صوتی منتشر می‌شوند. این محتواها می‌توانند موضوعات گوناگونی داشته باشند و اغلب، حالتی سریالی و به هم پیوسته دارند. برای استفاده یا انتشار این نوع فایل صوتی، باید از پلتفرم‌های انتشار پادکست استفاده کنید. اگر در آغاز راه هستید و می‌خواهید پادکست بسازید، می‌توانید از ابزارهای موبایلی هم برای شروع استفاده کنید. امیدواریم این مقاله از تسمینو، اطلاعات مفیدی درباره پادکست‌ها در اختیارتان قرار داده باشد.