چرخه عمر محتوا (Content life cycle) به مراحلی گفته می‌شود که محتوا از زمان ایجاد تا زمان انقضا سپری می‌کند. هر محتوایی که در وب‌سایت یا رسانه‌های اجتماعی با هر فرمتی منتشر می‌کنید دارای تاریخ انقضا و عمر مشخصی هستند؛ حال فرق نمی‌کند این محتوا یک محصول باشد یا یک مقاله آموزشی یا ویدیویی که در آن پشت صحنه کار خود را نشان داده‌اید. زمانی که محتوایی تولید می‌کنید باید در زمان مشخص به دست مخاطبان برسد؛ در غیر اینصورت آن محتوا فایده لازم را نخواهد داشت. شناخت مراحل چرخه عمر محتوا به سازمان‌ها و شرکت‌ها کمک می‌کند تا محتوا را به طور موثر تولید کرده و بهترین استفاده را از آن داشته باشند. در ادامه بیشتر با این مفهوم و کاربرد چرخه عمر در استراتژی محتوا آشنا خواهیم شد.
کاربرد چرخه عمر در استراتژی محتوا
تولید محتوا به پول، زمان و منابع زیادی نیاز دارد و باید برنامه جامعی برای تولید، نگهداری و استفاده از آن داشته باشید. در واقع می‌توان گفت محتوا یکی از ابزارهای ضروری برای کسب و کارها است که از آن برای برندسازی، افزایش مخاطبان و جذب مشتری استفاده می‌کنند. محتواهایی که تولید می‌شود گاهی وقت‌ها سال‌ها ماندگار می‌شود و مخاطبان زیادی را برای مجموعه جذب می‌کند؛ درست مانند محتوای همیشه سبز. گاهی وقت‌ها نیز یک محتوا عمر مشخصی دارد و باید آن را حذف کنیم تا ارزش و اعتبار کسب و کار را از بین نبرد؛ مانند اخباری که مربوط به یک زمان خاص بوده‌اند و الان ارزش چندانی ندارند.
سوال اینجاست از کجا بفهمیم محتوا در چه وضعیتی قرار دارد؟ آیا بر روی آن سرمایه‌گذاری کنیم یا زمان حذف رسیده؟ در جواب به این سوال باید گفت شناخت چرخه عمر محتوا به شما کمک می‌کند تا وضعیت محتوا را در هر مرحله شناسایی کرده و با ایجاد تغییر در آن بیشترین استفاده را از آن داشته باشید. اگر شناخت خوبی نسبت به مراحل چرخه محتوا داشته باشید به راحتی می‌توانید اثربخشی کسب و کار را بیشتر کرده و مخاطبان هدف را جذب کنید.
شناخت این چرخه فواید زیادی را به دنبال دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- با استفاده مجدد از محتواهای موجود در زمان و هزینه صرفه‌جویی می‌کنید.
- اطمینان حاصل می‌کنید محتوای تولید شده کیفیت بالایی دارد و با اهداف و ارزش‌های برند یکی است.
- تاثیر استراتژی محتوا را به حداکثر می‌رسانید.
- می‌توانید عملکرد محتواها را ردیابی کرده و داده‌های مربوط به آن را تجزیه و تحلیل کنید. این اطلاعات کمک می‌کند تا محتواهای آینده بهینه و تأثیرگذاری چندبرابری داشته باشند.
7 مرحله چرخه عمر محتوا
تولید محتوا برای وب‌سایت، رسانه‌های اجتماعی و هر کانال دیگری دارای یک سری مراحل است؛ از ایده‌پردازی گرفته تا تولید و انتشار. هر مرحله از این کار یک سری فرایند دارد که باید رعایت شوند. عدم توجه به هر کدام از این مراحل می‌تواند مشکلاتی را در آینده به وجود آورده و شما را از اهداف اصلی دور کند. در این بخش مراحل چرخه عمر محتوا را بررسی خواهیم کرد تا شناخت کاملی نسبت به آن داشته باشید.
1. ایجاد استراتژی و برنامه‌ریزی
ایجاد استراتژی بازاریابی محتوا اولین مرحله در چرخه محتوا است. معمولا رهبران تیم و استراتژیست‌ها بخش عمده‌ای از وقت خود را برای این مرحله صرف می‌کنند تا یک استراتژی قوی ایجاد کنند. در این مرحله خصوصیات، ویژگی‌ها و چشم‌انداز برای محتواها ایجاد می‌شود.
برخی از سوالاتی که در ایجاد استراتژی به آن‌ها جواب داده می‌شود عبارتند از:
- محتوا برای چه کسی و با چه هدفی تولید می‌شود؟ برندسازی، جذب مخاطب، افزایش ترافیک یا جذب سرنخ؟
- چه نتیجه ایده‌آلی برای محتوا متصور می‌شود؟
- چالش‌های پیرامون محتوا چه چیزهایی هستند؟
- لینک سازی محتوا به چه صورت خواهد بود؟
- محتوا در چه کانال‌هایی منتشر خواهد شد؟
- محتوا در چه قالبی به مخاطبان ارائه خواهد شد؟
شناخت مخاطب اهمیت بسیار زیادی در ایجاد استراتژی و مرحله پیش تولید محتوا دارد؛ چرا که محتوا برای مخاطبان تولید می‌شود و باید متناسب با آن‌ها باشد. بررسی نیازهای مخاطبان، شناسایی موضوعات مرتبط و ایجاد پرسونا مخاطب در این مرحله انجام می‌شود. بعد از ایجاد استراتژی یک برنامه زمانی تنظیم و در اختیار اعضای تیم قرار می‌گیرد.
در مرحله پیش تولید بهتر است یک تقویم محتوا تدوین کنید تا بدانید در چه زمان کدام محتوا را منتشر خواهید کرد.
2. تولید محتوا
بعد از ایجاد استراتژی تولیدکنندگان محتوا دست به کار شده و متناسب با مخاطبان هدف اقدام به تولید محتوا می‌کنند. در این مرحله از چرخه عمر محتوا باید محتوایی تولید کنید که از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است؛ محتوایی که در عین سادگی به همه سوالات کاربران پاسخ دهد. تولید محتوا می‌تواند شامل عکس، ویدیو، متن و صوت باشد؛ اینکه از کدام یک از این فرمت‌ها استفاده می‌کنید به استراتژی شما بستگی دارد.
تحقیقات انجام شده توسط Search Engine Journal نشان می‌دهد بازاریابی محتوا سه برابر بیشتر از بازاریابی سنتی نتیجه می‌دهد؛ درعین‌حال هزینه آن 62 درصد از بازاریابی سنتی کمتر است. این مساله سبب شده تا کسب و کارها هزینه بیشتری برای تولید محتوا صرف کنند.
3. توزیع و انتشار محتوا
سومین مرحله در چرخه عمر محتوا توزیع و انتشار آن است. برای انتشار محتوا راه‌های مختلفی وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و ارسال ایمیل اشاره کرد. دقت داشته باشید محتواها را باید برای هر کانال بهینه کنید تا اثربخشی لازم را داشته باشد. برای مثال انتشار یک محتوای طولانی در اینستاگرام احتمالا ایده مناسبی نباشد؛ چرا که افراد به محتواهای کوتاه و جذاب در اینستاگرام واکنش بهتری نشان می‌دهند.
نکته مهم: هنگام تولید محتوا و انتشار آن باید به اصول سئو و نکات مربوط به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید؛ چرا که رعایت این قوانین کمک می‌کند تا محتوا سریع‌تر در نتایج جستجو نمایش داده شود.
4. ترویج محتوا و تعامل با مخاطبان
محتوایی که تولید و منتشر کرده‌اید را در این مرحله باید ترویج و تبلیغ کنید. این کار کمک می‌کند تا افراد بیشتری محتوا را دیده و با خدمات، محصولات و برند شما آشنا شوند. راه‌های مختلفی برای ترویج محتوا وجود دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- انتشار محتوا در شبکه‌های اجتماعی: برای مثال اگر برای وب‌سایت یک محتوای ویدیویی درست کرده‌اید آن را در یوتیوب، آپارات و اینستاگرام نیز منتشر کنید.
- بازاریابی ایمیلی: می‌توانید محتوا را به صورت ایمیل به کاربران ارسال کنید. بهتر است هر هفته یا هر ماه لیستی از محتواهای پربازدید را به صورت ایمیل در اختیار کاربران قرار دهید.
- تولید محتوا به روش‌های مختلف: اگر یک محتوای متنی برای سایت تولید کرده‌اید بهتر است آن را به صوت و ویدیو تبدیل کرده و در اختیار کاربران قرار دهید. با این کار تعداد افراد بیشتری محتوا را مشاهده می‌کنند.
تیم‌های زیادی این مرحله از چرخه عمر محتوا را جدی نمی‌گیرند؛ در نتیجه محتوا به دست مخاطبان هدف نمی‌رسد و هزینه و زمان صرف شده هدر می‌رود.
نکته مهم: برای تعامل بهتر با مخاطبان به تمامی سوالات آن‌ها پاسخ دهید، مخاطبان را برای اشتراک‌گذاری، لایک و کامنت تشویق کنید و در حالت کلی محتوایی تولید کنید که کاربران را درگیر کند.
5. تجزیه و تحلیل
رسیدیم به مهمترین مرحله در چرخه عمر محتوا یعنی تجزیه و تحلیل و بررسی نتیجه تلاش‌هایی که تا الان انجام داده‌ایم. با کمک ابزارهای آنالیز مثل گوگل آنالیتیکس و سرچ کنسول باید ببنید محتواهایی که تولید کرده‌اید چه نتایجی را به دنبال داشته‌اند. موارد متعددی در این مرحله بررسی می‌شود که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- تعداد بازدیدکنندگان
- نرخ پرش (Bounce Rate)
- میزان کلیک بر روی لینک‌ها
- تعداد دفعاتی که در گوگل نمایش داده شده
- تعداد کلیک‌ها در گوگل
- بررسی کلمات کلیدی که کاربران با جستجوی آن محتوای شما را پیدا کرده‌اند.
- تعداد نظرات
- تعداد اشتراک‌گذاری‌ها
- تعداد لایک‌ها
6. بهینه‌سازی و بروزرسانی محتوا
ششمین بخش از مراحل چرخه عمر محتوا به بهینه‌سازی و بروزرسانی اختصاص دارد. بر اساس تجزیه و تحلیل‌هایی که در مرحله قبل داشته‌اید باید تغییرات لازم را در محتوا ایجاد کرده و آن را بروزرسانی کنید. این تغییرات می‌تواند شامل تغییر عنوان‌ها، دعوت به اقدام، تغییر متن، حذف بخش‌هایی از ویدیو، بروزرسانی آمارها، اضافه کردن آمار یا هر تغییر دیگری باشد.
بهتر است بدانید یکی از فاکتورهای مهم گوگل در رتبه‌بندی سایت‌ها، بروزرسانی محتواهای قدیمی است. با این کار به گوگل نشان می‌دهید محتواهای شما به نیاز کاربران پاسخ می‌دهند و برای مخاطبان ارزش قائل هستید. بسیاری از سایت‌های بزرگ، با بروزرسانی محتوا تعداد بازدید را چندبرابر افزایش می‌دهند.
دقت داشته باشید بروزرسانی همه محتواها شاید کار سختی باشد؛ به همین دلیل توصیه می‌کنیم محتواهایی که بازدید و تاثیر بیشتری دارند را در اولویت قرار دهید.
7. حذف محتوا و آرشیو کردن
یک سری از محتواها با رسیدن به انتهای چرخه عمر محتوا انقضای خود را از دست داده و زمان بازنشستگی فرا می‌رسد. برای مثال اخباری که در سایت یا شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنید بعد از گذشت مدتی کاربران خود را از دست می‌دهند و معمولا کسی به سراغ آن‌ها نمی‌رود. در اکثر موارد این سبک از محتواها امکان بروزرسانی هم ندارند. در این شرایط بهتر است آن‌ها را آرشیو یا حذف کنید.
اگر به هر دلیلی نمی‌خواهید محتوا را حذف کنید آن را آرشیو کرده و به کاربران بگویید این محتوا منقضی شده و اعتبار ندارد. با این کار اطمینان حاصل می‌کنید محتواهای موجود در سایت و رسانه‌های اجتماعی‌تان از کیفیت بالایی برخوردار هستند.
چرخه عمر محتوا چه اهمیتی در استراتژی محتوا دارد؟
بسیاری از محتواهای تولید شده بدون اینکه کاربران از آن‌ها استفاده کنند تاریخ انقضایشان تمام می‌شود؛ در نتیجه نه سودی برای کسب و کار به وجود می‌آورند و نه سودی برای مخاطبان، هزینه و زمانی هم که برای آن صرف شده نیز از بین می‌رود. زمانی که محتوای یک کسب و کار ضعیف باشد کاربران معمولا سایت را ترک می‌کنند. چرخه عمر محتوا و شناخت و استفاده صحیح از آن به کسب و کارها کمک می‌کند در هر مرحله با انجام کارهای مشخص، محتوای موثر تولید کرده و در اختیار کاربران قرار دهند. مراحل چرخه عمر محتوا شامل تعیین استراتژی، تولید، توزیع، ترویج، تجزیه و تحلیل، بروزرسانی و حذف می‌شود.
در این نوشته سعی کردیم کاربرد چرخه عمر در استراتژی محتوا و مراحل آن را بررسی کنیم. امیدواریم اطلاعات مفیدی از آن کسب کرده باشید. خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
یادگیری موضوعات جدید و اشتراک گذاری آن با دیگران همیشه برام جالب بوده و هست. همین مساله سبب شد تا به حوزه تولید محتوا بیام. در این مسیر سعی می کنم بهترین محتوا را در اختیار مخاطبان قرار بدم؛ البته هنوز در ابتدای راه هستم و این مسیر ادامه دارد.
دیدگاه ها