اکثر مصرفکنندگان فقط در صورت اعتماد به برند، خریدشان را نهایی میکنند. راهحل کسبوکارها نیز برای جلب اعتماد، انواع بازاریابی را اجرا میکنند. روشهای مارکتینگ با بهبود نرخ تعامل، مستقیماً در درآمدزایی تأثیر میگذارند. شما چقدر با این روشها آشنا هستید؟
استراتژی بازاریابی فقط برای افزایش فروش طراحی نمیشود، بلکه بقای برند را هم تضمین میکند. از تبلیغ لوازم شکار در نقاشیهای باستانی تا دیجیتال مارکتینگ با هوش مصنوعی، در تاریخ شاهد انواع روشهای بازاریابی بودهایم.
بازاریابان در هر عصر تاکتیکهای متنوعی ابداع کردهاند. یک کسبوکار باید بر اساس نیازها، بودجه، اهداف و مخاطب هدف، مناسبترین استراتژی را انتخاب کند.
حتی نابترین ایدهها بدون بازاریابی مناسب، به دست فراموشی سپرده میشوند. نگران نباشید، در این مقاله آکادمی تسمینو با معرفی انواع روشهای مارکتینگ و بررسی دقیق هرکدام به شما کمک میکنیم تا بازاریابی را به گفتگویی عمیق و اثرگذار با مخاطب هدفتان تبدیل کنید.
بازاریابی سنتی، قابل اعتماد در گذر زمان
روشهای بازاریابی سنتی یا Traditional Marketing در عدم استفاده از اینترنت با یکدیگر اشتراک دارند. این تکنیکها در گذر زمان امتحانشان را پس دادهاند و همین امروز نیز قابل اطمینان هستند.
تبلیغات سنتی شاید سریع نباشند، اما بهخاطر ماهیت ملموس مؤثر واقع میشوند و بهخاطر نفوذ گسترده بسترهایشان در زندگی روزمره، غیرقابل چشمپوشی هستند. مهمترین انواع بازاریابی سنتی را مرور کردهایم.
۱- بازاریابی چاپی؛ جلب اعتماد به شکل کاملاً ملموس
در بازاریابی چاپی یا Print Marketing از متریالهای فیزیکی و قابل لمس مثل مجله، روزنامه، بروشور و اعلامیهها برای انتقال پیام استفاده میشود. چاپ تبلیغ، نوعی اعتبار و قابلیت اعتماد به بیزینس میدهد. همچنین با بازاریابی چاپی، تبلیغات در یک مکان فیزیکی خاص مثل خیابان یا دفتر پخش میشوند.
پرینت مارکتینگ بدون ایراد نیست؛ بررسی میزان بازگشت سرمایه یا ROI آنها دشوار است. تعامل با مخاطب هدف نیز طی بازهای چند ثانیهای و در سطحیترین حالت ممکن انجام میشود. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پس از دریافت یک تراکت تبلیغاتی، آن را چند قدم جلوتر به سطل آشغال بیندازید.
شرکت کوکاکولا، کمپینهای بازاریابی چاپی را با موفقیت اجرا کرده است. از شخصیسازی پوسته چاپشده روی بطریها گرفته تا بیلبوردهای عظیم و تبلیغ در مجلات، طی دهههای اخیر برای این شرکت کارساز بودهاند.
۲- بازاریابی رسانهای (برودکستینگ)؛ داستانسرایی برای مخاطب عام در مقیاس بزرگ
شاید شما هم از تبلیغات قدیمی تلویزیونی هنوز چیزهایی به یاد داشته باشید. این ماندگاری، جادوی با عناصر صوتی و بصری است که تجربههایی بهیادماندنی و عمیق ایجاد میکنند. در بازاریابی رسانهای یا Broadcasting Marketing از رادیو و تلویزیون برای ایجاد روایتهایی جذاب استفاده میشود.
این رسانهها هنوز هم میلیونها مخاطب از گروههای اجتماعی مختلف دارند. برای مثال، تبلیغات مسابقه سوپربول (آخرین مسابقه فصل فوتبال آمریکایی) توسط میلیونها آمریکایی یا حتی مخاطبان جهانی مشاهده میشوند. رزرو تبلیغات ۳۰ ثانیهای این مسابقه تا چند ده میلیون دلار هزینه دارد.
ناگفته نماند که هزینه بازاریابی رسانهای فقط به خرید تبلیغ از رادیو و تلویزیون محدود نمیشود. تجهیزات فیلمبرداری، استخدام بازیگر و موشنگرافی نیز نیازمند بودجه مخصوص هستند. همچنین برخلاف تبلیغات آنلاین، معیارهای کلیدی عملکرد (KPIها) واضحی برای این نوع بازاریابی وجود ندارد.
۳- بازاریابی مستقیم با نامه؛ اطلاعرسانی شخصی به شکل سنتی
یکی از انواع مارکتینگ، بازاریابی با نامه است که طی آن از مکاتبه برای برقراری ارتباط کاملاً خصوصی با مخاطبان استفاده میشود. نامههای تبلیغاتی معمولاً با محتوای کوپن، کارت پستال، بروشور و کاتالوگ یا QR Code پست میشوند. در این متد، دست فرستنده نامه برای شخصیسازی محتوا کاملاً باز است.
تطابق نامه با ویژگیهای گیرنده، اعتبار و صمیمیت ایجاد خواهد کرد. اگرچه شخصیسازی نامهها در مقیاس بزرگ نیازمند دادهیابی و زمان بیشتر است و شاید بسیار گران تمام شود. از دیگر نکات مثبت ارسال نامه تبلیغاتی، امکان سنجش اثرگذاری آن با بررسی تعداد پاسخهای دریافتی یا حتی تعداد اسکن کد QR درون نامه است.
۴- تبلیغات در فضای باز؛ ترغیب و جلب توجه بیننده فقط در یک نگاه
یکی از روشهای مارکتینگ که با گسترش شهرسازی پدیدار شد، تبلیغات در فضای باز است که عموماً در قالب بیلبوردهای شهری، خودروهای دارای طرحهای تبلیغاتی و اسپانسری رویدادهای مختلف انجام میشود. این تبلیغات طوری طراحی میشوند که طی کسری از ثانیه در محیط عمومی، توجه بیننده را بربایند.
این بازاریابی برای افزایش آگاهی و برند مارکتینگ در مقیاس وسیع مناسب است اما، پتانسیل اندکی برای شخصیسازی دارد. موفقیت تبلیغات در فضای عمومی به چند نکته زیر وابسته است:
- طراحی جذاب با رنگآمیزی متضاد برای جلب توجه سریع.
- ایجاد کال تو اکشن و شعار تبلیغاتی کوتاه با فونت مناسب برای اثرگذاری فوری.
- شناسایی گذرگاهها، نقاط شلوغ و پرتردد شهری برای قراردادن تبلیغ.
- امکان آنالیز ROI با قراردادن کد QR یا URLهای خاص و کوتاه.
مهمترین نکته برای طراحی یک کمپین بازاریابی بیرونی، تطبیق تبلیغ با سرعت و مسیر رهگذر شهری اعم از پیاده یا سواره است تا هیچ خللی در رؤیتپذیری تبلیغ رخ ندهد.
دیجیتال مارکتینگ؛ انقلاب در بازاریابی با متدها متنوع و قابلسنجش
در یکی از مهمترین انواع بازاریابی از قدرت بیکران اینترنت و تکنولوژیهای دیجیتال برای برقراری ارتباط با مخاطب استفاده میشود. پلتفرمهای مختلف از موتورهای جستجو تا شبکههای اجتماعی در کنار موبایل مارکتینگ (اساماس و تماس تبلیغاتی) در این نوع بازاریابی دخیل هستند.
ایجاد تجربههای تعاملی و شخصی در کنار قابلیت بررسی دقیق اثرگذاری، برتریهای دیجیتال مارکتینگ نسبت به روشهای سنتی هستند. انواع دیجیتال مارکتینگ را در ادامه بررسی کردهایم.
۱- سئو؛ بهبود رؤیتپذیری برند در موتور جستجو با بهینهسازی سایت
بهینهسازی موتور جستجو یا SEO به بهبود رتبه و رؤیتپذیری سایت در صفحه نتایج یا سرپ (SERP) گفته میشود. اجرای سئو علاوهبر کسب ترافیک ارگانیک موجب بهبود تجربه کاربری و درک موتور جستجو از سایت نیز میشود. بهینهسازی سایت سه شاخه اصلی دارد:
- سئو داخلی (On-page): بهینهسازی محتوا و المانهای داخلی صفحه مثل تگهای متا، تیترها و لینکهای داخلی.
- سئو خارجی (Off-page): کسب لینکهای خارجی باکیفیت و معتبر در کنار تقویت برند منشن و سوشال سیگنال برای افزایش آتوریتی سایت.
- سئو فنی (Technical): بهینهسازی موارد فنی مثل سرعت بارگذاری، حجم تصاویر، کدنویسی و ایجاد صفحات ریسپانسیو موبایل.
کاربر با بهینهسازی کلمات کلیدی و تولید محتوا اصولی وارد سایت میشود، سپس بهلطف ساختار سایت و Breadcrumbها زمان بیشتری در سایت سپری میکند. این ارزشآفرینی نیز با کسب بک لینک از منابع معتبر پاداش داده میشود. این یک چرخه ساده اما ایدئال از پیادهسازی سئو است.
نقش ابزار و KPIها در سئو
برای سئو سایت، KPIهای مختلفی مثل رتبه سرپ، ترافیک، نرخ کلیک، زمان سپریشده درون صفحه و سایت، بانس ریت و آتوریتی دامنه وجود دارند. این متریکها را با ابزارهای بیشماری مثل سمراش، Moz، Ahrefs و گوگل سرچ کنسول قابل اندازهگیری هستند. با سنجش KPIها میتوان استراتژی را در لحظه تغییر داد.
۲- بازاریابی محتوایی؛ جذب مخاطب از طریق پاسخ به نیاز و ارائه راهحل
بازاریابی محتوایی یا Content Marketing محتوای ارزشمند و مرتبط به کاربر ایجاد میکند. با توزیع منظم محتوای ارزشآفرین، جذب و تعامل مخاطب محقق میشود. فرمتهای مختلف مثل پست بلاگ، اینفوگرافیک، ویدیو و حتی صوت (پادکست مارکتینگ) بهمنظور اطلاعرسانی، سرگرمی و ترغیب به اقدام تولید میشوند.
تولید پیوسته محتوای باکیفیت علاوهبر مطرحکردن برند بهعنوان منبع معتبر در حوزه کاری، منجر به تولید لید و هدایت ترافیک ارگانیک در قیف تبدیل خواهد شد. سایت هاباسپات در حوزه دیجیتال مارکتینگ، نمونه بارز استراتژی موفق بازاریابی محتوا را به نمایش میگذارد.
در بسترهای مختلف هاباسپات، انواع فرمتهای محتوایی به چشم میخورند. سایت این برند از اولین نمونههای سبک پیلار کلاستر است که طی آن مطالب فرعی برای حمایت از یک موضوع اصلی تولید میشوند. محتوای باکیفیت هاباسپات، علاوهبر تقویت شهرت برند، روی فروش ابزارهایش نیز نقش داشتهاند.
۳- بازاریابی شبکههای اجتماعی؛ تبدیل کاربر سوشال به مشتری بالقوه
در یکی از انواع بازاریابی نوظهور، مارکترها از پلتفرمهای سوشال مثل فیسبوک، اینستاگرام، توییتر و لینکدین برای ایجاد تعامل و ارتباط دوطرفه با مخاطبان استفاده میکنند. هدف بازاریابی سوشال، ایجاد پایگاهی برای دنبالکنندگان وفادار از طریق اشتراکگذاری محتوای ارزشمند و همچنین مشارکت در گفتگوهاست.
برندها برای جلب اعتماد کاربر، جذب انگیجمنت ارگانیک و ایجاد تصویر خودمانی از برند، تکنیکهای سوشال مدیا مارکتینگ را اجرا میکنند. راهکارهایی همچون اینفلوئنسر مارکتینگ (تبلیغ در اکانتهای پربازدید) و کمپینهای تبلیغات پولی در خود پلتفرمها به دیدهشدن برند و هدفگیری دقیق گروههای کاربری کمک میکنند.
۴- ایمیل مارکتینگ؛ سلاح خودکار بازاریابی برای افزایش فروش
ایمیل مارکتینگ یکی از قدیمیترین انواع بازاریابی دیجیتال است که برای ارسال پیامهای الکترونیک شخصیسازیشده به مخاطبان کاربرد دارد. در بازاریابی ایمیلی، راهکارهایی همچون ارسال خبرنامه، کمپینهای قطرهچکانی (ارسال پیوسته اطلاعات)، ارسال کد تخفیف یا اطلاعرسانی از جشنواره فروش اجرا میشوند.
کسبوکارهای پرمخاطب با اتوماسیون ایمیلها، مناسبترین لیدها (کاربر مشترک) را بهسرعت هدف میگیرند. شخصیسازی ایمیلها با پیامهای اختصاصی و جلوههای گرافیکی جذاب، موجب بهبود نرخ تبدیل و پرورش لیدها میشود. ایمیل مارکتینگ بهخاطر بازگشت سرمایه بالا، دهههاست که در بازاریابی رواج دارد.
ابزارهای مختلف مثل MailChimp یا ActiveCampaign مخاطبان را بر اساس ویژگیهایشان گروهبندی (سگمنتبندی) میکنند. ارسال پیام اختصاصی برای هر گروه، نرخ انگیجمنت و عمق ارتباط را افزایش میدهد. در بازاریابی ایمیلی امکان افزایش یا کاهش مقیاس فعالیتهای مارکتینگ بر اساس تعداد مخاطبان وجود دارد.
۵- بازاریابی موتور جستجو (SEM)؛ رؤیتپذیری فوری با تبلیغات پولی در موتور جستجو
سرچ انجین مارکتینگ یا SEM یکی از روشهای بهبود سریع رؤیتپذیری در سرپ از طریق تبلیغات پولی است. این نوع تبلیغات آنلاین معمولاً به شکل کمپینهای کلیکی (PPC) و بنری یا اشغال جایگاههای Ads در صفحه نتایج برای یک کلمه کلیدی اجرا میشوند. SEM برخلاف سئو، نتایج سریع اما زودگذر به همراه دارد.
بازاریابی SEM برای جلبتوجه مخاطبی انجام میشود که در مراحل انتهایی قیف فروش قرار دارد و به اقدام نهایی (خرید) بسیار نزدیک است. برای هدفگذاری دقیق در SEM باید پرسونای مخاطب تعیین شود و با انجام انواع تست A/B بهترین حالت تبلیغ پیش چشم خواننده قرار بگیرد.
یکی از مزایای کمپینهای سرچ پولی، بودجهبندی کمپین بر اساس نیازها و هزینه تبلیغ به ازای کلیک (CPC) برای هر کلمه کلیدی است. همچنین با نظارت بر نرخ تبدیل از طریق پلتفرمهایی مثل گوگل ادز، تغییرات فوری در استراتژی قابل اعمال هستند.
۶- اینفلوئنسر مارکتینگ؛ جلب اعتماد مخاطبان بهواسطه چهرههای مشهور و معتمد
اینفلوئنسر مارکتینگ فقط به تبلیغ در اکانت چهرههای اینستاگرامی محدود نمیشود. هر پلتفرمی که چهره مشهور مجازی داشته باشد، رسانه بازاریابی با اینفلوئنسرها خواهد بود. در این متد، بازاریابی بهکمک اعتبار و نفوذ عمیق چهرههای مشهور در میان مخاطب عام انجام میشود.
ارتباط اینفلوئنسرها با مخاطبانشان بسیار مستحکم است و دنبالکنندگان اعتماد کمنظیری به آنها دارند. بههمینخاطر، هرگونه تبلیغ اثرگذاری فوقالعادهای خواهد داشت. اینفلوئنسرها از نظر مقیاس اثرگذاری به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
- میکرو اینفلوئنسر: مخاطبان اندک با تعامل بالا؛ هزینه کمتر تبلیغات.
- ماکرو اینفلوئنسر: دنبالکنندگان فراوان، مناسب برای افزایش آگاهی از برند.
- مگا اینفلوئنسر: چهرههای میلیونی مناسب برای کمپینهای گسترده و اثرگذاری سریع.
در صورت انتخاب یک اینفلوئنسر مرتبط به حوزه کاری که دارای مخاطبان متناسب با برند است، کمپین اثرگذاری شگفتانگیزی خواهد داشت.
۷- افیلیت مارکتینگ؛ بازاریابی بهکمک محتوای تولیدشده توسط دیگران
یکی از روشهای بازاریابی محبوب نزد برندهای بزرگ، افیلیت مارکتینگ است که با شراکت دیگران انجام میشود. این شرکا اینفلوئنسرها، بلاگرها یا متخصصان حوزه کاری هستند. افیلیت برای تبلیغ محصولات برند از محتوا و مخاطبان خودش بهره میگیرد و لینک برند را به شکل تبلیغات همسان درون محتوای صفحه قرار میدهد.
درآمد افیلیت عملکردمحور است و نوعی پرفورمنس مارکتینگ به حساب میآید. این یعنی سود افیلیت بر اساس میزان تبدیل مخاطب به اقدام مطلوب کسبوکار (کلیک، خرید یا ثبتنام) انجام میشود.
در افیلیت مارکتینگ متریکهای مختلف مثل نرخ تبدیل یا کلیک قابل ردگیری دقیق هستند. برند نیز از محتوای دیگران استفاده میکند و درصد نهچندان زیادی از سود را با افیلیت شریک میشود.
۸- ویدیو مارکتینگ؛ بازاریابی به کمک فرمتهای ویدیویی
در بازاریابی ویدیویی، برای برانگیختن تعامل و درگیرکردن مخاطب از محتوای بصری؛ معمولاً در ترکیب با موسیقی یا روایت استفاده میشود. برندها با ویدیو مارکتینگ قادر به داستانسرایی گیرا و جلب سریع توجه هستند و فرمتهای مختلف مثل کلیپهای کوتاه، ویدیوهای طولانی، وبینار و استریم زنده تولید میشوند.
پلتفرمهای مختلف مثل یوتیوب، توییچ، آپارات، تیکتاک و اینستاگرام جزو بسترهای اصلی ویدیو مارکتینگ به حساب میآیند. ویدیوها اگر به بهترین حالت تهیه شوند، با اثرگذاری کمنظیر تا مدتها در ذهن مخاطب باقی حک خواهند شد. امکان ترغیب مخاطب به هرگونه تعامل و مشارکت مثل کامنت یا اشتراکگذاری نیز بسیار بالاست.
اینباند مارکتینگ در برابر اوتباند مارکتینگ؛ بررسی تفاوتها
در یک نوع از دستهبندی انواع بازاریابی، راهکارها در یکی از دو گروه بازاریابی درونگرا (Inbound Marketing) و بازاریابی برونگرا (Outbound Marketing) مارکتینگ قرار میگیرند. تفاوت اصلی بین این دو در نحوه مخابره پیام تبلیغاتی است. در اینباند مارکتینگ، مشتری بالقوه با ارزشآفرینی جذب میشود اما در بازاریابی اوتباند، رویکردهای فعالانه دخیل هستند.
در روشهای اینباند، برند مخاطب را غیرمستقیم جذب میکند ولی در اوتباند، پیام صریح به گروه گستردهای از مخاطبان بدون آگاهی دقیق از آنها ارسال خواهد شد. در ادامه هر دو مورد را با جزئیات دقیق بررسی کردهایم.
اینباند مارکتینگ؛ هنر جذب ارگانیک مخاطب
بازاریابی درونگرا یا اینباند مارکتینگ با هدف جلبتوجه مخاطبان بالقوه و تحریک آنها به تعامل از طریق محتوای ارزشآفرین و تعاملی انجام میشود. استراتژیهای اصلی در اینباند مارکتینگ شامل سئو، بازاریابی محتوایی و شبکههای اجتماعی میشوند.
تاکتیکهای اینباند در طول زمان، نرخ بازگشت سرمایه بیشتری دارند. در سبک درونگرا با رویکرد بازاریابی رابطهای (ایجاد رابطه بلندمدت)، جایگاه مخاطب از منبع درآمد فراتر میرود. ترافیک ارگانیک، میزان تولید لید، نرخ تبدیل و انواع متریکهای انگیجمنت جزو KPIهای اصلی بازاریابی درونگرا هستند.
اوتباند مارکتینگ؛ مخابره گسترده و برجستهسازی پیام تبلیغاتی
بازاریابی اوتباند یا برونگرا، برقراری ارتباط مستقیم و بیپرده با مشتری احتمالی است. در این روش، پیام تبلیغاتی با ترفندهایی مثل بازاریابی تلفنی، ارسال پیامهای مستقیم و تبلیغات نمایشی مخابره خواهد شد. ارزیابی بازاریابی برونگرا با متریک نرخ پاسخگویی مشتری انجام میشود.
تاکتیکهای اوتباند مارکتینگ فوراً در دید قرار میگیرند و اقدام آنی بههمراه دارند اما اجرایشان نیازمند بودجه بیشتر است. در دنیای امروز ممکن است این تکنیکها برای برخی، ناقض حریم خصوصی باشند. در سناریوهایی مثل عرضه محصول و سرویس جدید یا نفوذ سریع در بازار، راهکارهای اوتباند مناسباند.
انواع مختلف بازاریابی، پلی برای تقویت شهرت برند و سودآوری
همه انواع مختلف بازاریابی در ظاهر به افزایش فروش و بهبود رؤیتپذیری برند نزد مخاطبان کمک میکنند اما در عمل با یکدیگر تفاوت بسیاری دارند. نکته کلیدی برای انتخاب بهترین روش مارکتینگ این است که هر برند متناسب با نیازها، داشتهها و البته، مخاطب هدفش یک یا حتی چند راه مارکتینگ را انتخاب کند.
سوددهی برای یک برند، دلیل بر کارایی قطعی یک روش تبلیغاتی برای سایر کسبوکارها نخواهد بود. حتی گاه ممکن است چند کسبوکار در یک حوزه خاص، از چند روش مختلف به تبلیغات بپردازند و هرکدام با نتایج مثبتی روبهرو شوند. پس پیش از انتخاب استراتژی نهایی، نیاز به تحقیقات در جنبههای مختلف است.
تهیه آمیخته بازاریابی برای شناسایی دقیق پتانسیلهای محصولات، بستر بازاریابی و مخاطب هدف مفید خواهد بود. همچنین تحلیل رقبا نیز الگوهای موفق را مشخص میکند. گاه شاید نیاز به اجرای رویکرد Omnichannel و استفاده همزمان از چند استراتژی باشد.
در این مقاله انواع روشهای مارکتینگ را بررسی کردیم. امیدواریم با انتخاب صحیح یک راهکار، مسیر موفقیت و سودآوری را بهراحتی طی کنید. یادتان باشد هیچ راهکار بازاریابی بینقص نیست. دقت در اجرا و ترکیب تکنیکها با خلاقیت و هوش بازاریابی تفاوت را رقم میزند.
به نظر شما چگونه میتوان بازده هرکدام از روشهای بالا را به حداکثر رساند؟ اصلاً کدام نوع بازاریابی دیگر را میشناسید و چه تجربهای از کار با آن دارید؟ نظراتتان را در بخش زیر با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.